ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ – ΜΕΡΟΣ 2
Στο πρώτο μέρος ΕΔΩ αυτού του αφιερώματος αναφερθήκαμε σε 3 πειράματα, τα οποία αφορούν την ανθρώπινη συμπεριφορά και τους τρόπους που αυτή διαμορφώνεται με βάση το σύνολο, στο οποίο είναι ενταγμένο το ανθρώπινο υποκείμενο.
Στο δεύτερο μέρος θα αναφερθούμε σε δυο πειράματα, τα οποία, κατά τη γνώμη μου, είναι πιο ενδιαφέροντα για το λόγο του ότι αποκαλύπτουν την ανθρώπινη συμπεριφορά, όταν εκείνη τεθεί υπό συγκεκριμένες συνθήκες, καθώς και τα όρια που θέτει το άτομο στη συμπεριφορά και την ηθική του, όταν καλείται να υπακούσει σε ένα ανώτερο αντικείμενο.
Πείραμα φυλάκισης του Stanford:
Αρχές της δεκαετίας του ’70.
Πείραμα φυλάκισης του Stanford:
Αρχές της δεκαετίας του ’70.
Βρισκόμαστε στο πανεπιστήμιο του Στάνφορντ στις ΗΠΑ.
Το υπόγειο της σχολής της ψυχολογίας του πανεπιστημίου έχει μετατραπεί σε φυλακή.
Ένα πείραμα έχει προγραμματιστεί να λάβει χώρα εκεί με υπεύθυνο τον καθηγητή Philip Ζimbardo.
Ένας αριθμός φοιτητών θα χρησιμοποιηθούν ως τα αντικείμενα μελέτης.
Οι φοιτητές- εθελοντές που θα συμμετέχουν στο πείραμα αυτό συλλαμβάνονται με τις κοινές διαδικασίες και ακολουθούν όλα τα βήματα που θα ακολουθούσε ένας κρατούμενος.
Το πείραμα στο οποίο θα λάβουν μέρος έχει ως εξής: οι μισοί φοιτητές θα υποδυθούν τους δεσμοφύλακες, ενώ οι άλλοι μισοί τους κρατούμενους. Σημείωση: όλοι οι εθελοντές χαίρουν άκρας υγείας και είναι ψυχολογικά ισορροπημένοι.
Αποδεικνύεται, όμως, με αυτόν τον τρόπο ότι το ανθρώπινο ον πολύ εύκολα μπορεί να αλλάξει και να παραβεί τον ηθικό κανόνα που ορίζει τη ζωή του, εάν βρεθεί υπό συγκεκριμένες συνθήκες.
Ο εμπνευστής του πειράματος Ph. Zimbardo.
Τα υποκείμενα μπαίνουν στο ρόλο τους και αρχίζει το πείραμα.
Τα υποκείμενα μπαίνουν στο ρόλο τους και αρχίζει το πείραμα.
Οι φυλακισμένοι επί 24 ώρες βρίσκονται μέσα στα κελιά τους, ενώ οι δεσμοφύλακες εργάζονται σε βάρδιες και έχουν, έτσι, τη δυνατότητα να φεύγουν από τη «δουλειά» τους.
Μετά από μερικές ώρες κάτι εντυπωσιακό αρχίζει και παρατηρείται.
Οι δεσμοφύλακες ξεκινούν να φέρονται διαφορετικά στους φυλακισμένους και να τους κάνουν καψόνια.
Φαίνεται ότι η συμπεριφορά τους από φοιτητές χωρίς εξουσία αρχίζει και μεταλλάσσεται τώρα που συνειδητοποιούν ότι είναι οι απόλυτοι κύριοι του χώρου και του παιχνιδιού.
Οι φύλακες αρχίζουν να ξεπερνούν τα όρια του πειράματος, καθώς και της προσωπικότητάς τους.
Αποτέλεσμα αυτής της βάρβαρης και ακραίας συμπεριφοράς;
Οι κρατούμενοι μετατράπηκαν σε κατατονικά και υπάκουα πειραματόζωα, ενώ οι δεσμοφύλακες σε καταχραστές της εξουσίας και σαδιστές.
Όταν ένας από τους φυλακισμένους, μάλιστα, τόλμησε να αντισταθεί στους φύλακες όχι μόνο δεν αποτέλεσε το παράδειγμα για τους υπόλοιπους, αλλά όλοι στράφηκαν εναντίον του.
\
\Αυθεντικές εικόνες από το πείραμα του Στάνφορντ
Μετά τη λήξη του πειράματος και οι δύο πλευρές ήταν σε θέση να αντιληφθούν το τί είχε συμβεί.
Μετά τη λήξη του πειράματος και οι δύο πλευρές ήταν σε θέση να αντιληφθούν το τί είχε συμβεί.
Οι φοιτητές- δεσμοφύλακες αντιλήφθηκαν πως είχαν ξεπεράσει τον εαυτό τους και πως η εξουσία τους είχε παρασύρει.
Αντίστοιχα και οι φοιτητές -κρατούμενοι συνειδητοποίησαν ότι η διαδικασία στην οποία ήταν ενταγμένοι τους έκανε αδύναμους, πλήρως υπάκουους και εξάλειψε από μέσα τους κάθε ίχνος αντίστασης και ελευθερίας.
Σε γενικές γραμμές, αυτό που προκύπτει από το παραπάνω πείραμα είναι το εξής:
Όταν το υποκείμενο τοποθετείται σε ένα περιβάλλον, στο οποίο έχει την πλήρη κυριαρχία, η συμπεριφορά του αλλάζει ριζικά.
Τα συγκεκριμένα υποκείμενα, τοποθετούμενα ως δεσμοφύλακες, ένιωσαν την πλήρη δύναμη και εξουσία σε έναν τεχνητό χώρο που ελεγχόταν πλέον απόλυτα από τους ίδιους.
Οι φοιτητές-δεσμοφύλακες ένιωθαν καλά με τον εαυτό τους χωρίς ενοχές, γιατί ήξεραν κατά βάθος ότι δε φταίνε οι ίδιοι, αφού όλα γίνονται για την επιστήμη.
Επιπλέον, κάθε συμπεριφορά – ακόμη και σαδιστική – θα ήταν πλήρως αποδεκτή στα πλαίσια του πειράματος που διεξαγόταν.
Αποδεικνύεται, όμως, με αυτόν τον τρόπο ότι το ανθρώπινο ον πολύ εύκολα μπορεί να αλλάξει και να παραβεί τον ηθικό κανόνα που ορίζει τη ζωή του, εάν βρεθεί υπό συγκεκριμένες συνθήκες.
Αντίστοιχα, όταν νιώσει ότι εξουσιάζεται πλήρως και ότι τρίτοι ορίζουν τη ζωή του προτιμά να προσαρμοστεί με την ιδέα αυτή, να μην αντιδράσει και να δεχτεί παθητικά τη στέρηση της ελευθερίας του.
Το συμπέρασμα των παραπάνω επιβεβαιώνεται και από την ίδια τη σημερινή κοινωνία, όπου οι πολίτες έχουν καταστεί παθητικοί δέκτες των όσων βλέπουν να διαδραματίζονται καθημερινά μπροστά τους.
Τόσο σε θέματα καθημερινότητας, όσο σε θέματα πολιτικής, οικονομικών και ηθικής.
ΕΧΟΥΝ ΓΙΝΕΙ ΠΟΛΛΑ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ
- ΚΑΙ ΑΚΟΜΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ-
ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΟΙ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ
ΠΩΣ ΑΝΤΙ-ΔΡΑΜΕ ΚΑΙ ΣΥΜΠΕΡΙΦΕΡΟΜΑΣΤΕ ΚΑΤΩ
ΑΠΟ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΕΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ... ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ.
ΜΑΣ ΕΧΟΥΝ ΚΛΕΨΕΙ ΤΗΝ ΓΝΩΣΗ,
ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΜΑΣ ΤΗΝ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ
ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ ΚΑΙ
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΜΑΣ.
ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΥΠΗΡΧΕ ΜΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ
ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ Ο ΤΡΟΠΟΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΟΔΗΓΕΙ ΣΤΗΝ ΑΥΤΟΓΝΩΣΙΑ ΜΑΣ
ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΛΟΓΙΚΗ ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΚΕΨΗ ΩΣ ΠΟΛΙΤΕΣ
ΓΙΑ ΝΑ ΜΕΤΕΧΟΥΜΕ ΚΡΙΣΕΩΣ ΚΑΙ ΑΡΧΗΣ
ΟΠΩΣ ΠΡΕΠΕΙ.
ΓΙΑ ΝΑ ΜΗΝ ΑΦΗΝΟΥΜΕ ΤΗΝ ΖΩΗ ΜΑΣ ΣΕ ΧΕΡΙΑ "ΕΙΔΗΜΟΝΩΝ"
ΠΟΥ ΣΤΗΝΟΥΝ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΕΙΣ ΒΑΡΟΣ ΜΑΣ
ΓΙΝΑΜΕ "ΙΔΙΩΤΕΣ" ΧΑΜΕΝΟΙ ΣΤΑ "ΑΤΟΜΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ" ΜΑΣ
ΠΟΥ ΔΙΑΡΚΩΣ ΣΥΡΡΙΚΝΩΝΟΝΤΑΙ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΤΟΣΟΥΣ ΔΗΘΕΝ "ΑΓΩΝΕΣ" ΓΙΑ ΤΗΝ "ΚΑΤΑΚΤΗΣΗ" ΤΟΥΣ
ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΑΝΑΡΩΤΗΘΗΚΑΜΕ ΠΟΙΟΣ ΜΑΣ ΔΙΝΕΙ "ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ"
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟΥ "ΔΙΝΕΙ" ΔΙΚΑΙΩΜΑ;
ΟΤΑΝ ΩΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΓΕΝΝΙΟΜΑΣΤΕ ΜΕ ΔΙΚΑΙΑ ΚΑΙ ΔΙΚΑ ΜΑΣ;;
ΕΤΣΙ ΩΣ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΕΚΠΕΣΑΜΕ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΞΙΕΣ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ
ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΚΥΡΙΑ ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
ΤΗΣ ΔΟΜΗΣ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΦΥΣΗΣ ΜΑΣ
ΜΕ ΠΡΩΤΗ ΤΗΝ ΙΔΙΑ ΜΑΣ ΤΗΝ ΛΟΓΙΚΗ
Η ΟΠΟΙΑ ΟΔΗΓΕΙ ΣΤΗΝ ΝΟΗΣΗ
ΜΕΣΩ ΤΗΣ ΑΠΟΔΕΙΚΤΙΚΗΣ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑΣ.
ΟΤΑΝ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΟΥΜΕ,
ΚΑΝΟΥΜΕ ΛΑΘΟΣ ΕΠΙΛΟΓΕΣ ΜΕ ΚΡΙΤΗΡΙΟ ΤΟ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ
ΠΟΥ ΟΙ ΕΠΙΚΥΡΙΑΡΧΟΙ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΕΞΕΛΙΞΕΙ ΤΙΣ "ΤΕΧΝΙΚΕΣ" ΤΟΥΣ ΓΙΑ ΝΑ ΤΟ ΧΕΙΡΑΓΩΓΟΥΝ ΚΑΙ ΝΑ ΤΟ ΚΑΤΕΥΘΥΝΟΥΝ
ΓΙΑ ΝΑ ΝΟΜΙΖΟΥΜΕ ΟΤΙ ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΜΕ ΕΜΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗ ΜΑΣ
ΣΤΗΝ ΨΕΥΤΟΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΟΥ ΜΑΣ ΠΟΥΛΗΣΑΝ.
ΜΑΣ ΕΚΛΕΨΑΝ ΤΟΝ ΠΛΟΥΤΟ ΚΑΙ ΤΗΝ Α-ΦΘΟΝΙΑ ΜΑΣ
ΚΑΙ ΕΧΟΥΝ ΣΠΕΙΡΕΙ ΤΟΝ ΦΘΟΝΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΙΧΟΝΟΙΑ,
ΤΗΝ ΜΙΣΑΛΛΑΔΟΞΙΑ, ΤΗΝ ΕΠΑΡΣΗ ΤΟΝ ΕΓΩΙΣΜΑ, ΤΗΝ ΔΙΨΑ ΓΙΑ ΕΞΟΥΣΙΑ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΘΥΜΑΤΟΠΟΙΗΣΗ
ΑΥΤΟ ΜΑΣ ΦΕΡΝΕΙ ΣΕ ΜΙΑ ΖΩΩΔΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
ΟΠΟΥ ΙΣΧΥΕΙ Ο ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΟΥΓΚΛΑΣ ΚΑΙ
ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑΣ ΤΟΥ "ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΟΥ".
ΕΤΣΙ ΑΝΑΛΟΓΑ ΤΩΝ ΣΥΝΘΗΚΩΝ ΠΟΥ ΚΑΠΟΙΟΙ "ΑΛΛΟΙ"
ΡΥΘΜΙΖΟΥΝ ΓΙΑ ΕΜΑΣ ΧΩΡΙΣ ΕΜΑΣ
ΚΑΙ ΣΕ ΠΟΙΑ ΘΕΣΗ ΒΡΙΣΚΟΜΑΣΤΕ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΑΝΑΞΙΟΚΡΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ (ΕΞΟΥΣΙΑ-ΕΞΟΥΣΙΑΖΟΜΕΝΟΣ),
ΠΑΙΖΕΤΑΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΟΜΕΝΟ ΕΡΓΟ
ΠΟΥ ΜΑΣ ΣΕΡΒΙΡΟΥΝ ΧΡΟΝΙΑ
ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΗΡΘΕ Η ΩΡΑ ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ.
ΩΣ ΕΛΛΗΝ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΗΡΘΕ Η ΩΡΑ ΝΑ ΒΓΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΟ "ΑΥΤΟΜΑΤΟ"
ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΧΟΥΝ ΕΠΙΒΑΛΕΙ
ΚΛΕΒΟΝΤΑΣ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΜΑΣ
ΚΑΙ ΟΔΗΓΕΙ ΜΑΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΑΣΤΡΟΦΗ ΜΑΣ.
ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΤΑΚΤΙΚΗ ΑΝΑΓΚΗ ΝΑ ΑΝΤΙΛΗΦΘΟΥΜΕ
ΤΙ ΣΥΜΒΑΙΝΕΙ ΚΑΙ ΝΑ ΠΑΡΟΥΜΕ ΘΕΣΗ!
ΕΧΟΥΜΕ ΤΑ ΠΑΝΤΑ ΓΙΑ ΝΑ ΕΓΚΑΘΙΔΡΥΣΟΥΜΕ
ΜΙΑ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΣΕ ΜΙΑ ΠΟΛΙΤΕΙΑ ΑΝΘΡΩΠΩΝ.
ΜΕ ΘΕΣΜΟΘΕΤΗΜΕΝΑ ΤΑ ΑΞΙΑΚΑ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΑ ΑΠΟ ΤΑ ΟΠΟΙΑ
ΘΑ ΑΠΟΡΡΕΟΥΝ ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΑΣ ΜΑΣ
ΜΕ ΠΛΟΥΤΟ ΠΟΥ ΘΑ ΜΑΣ ΔΩΣΕΙ
ΤΗΝ ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΝΑ ΜΠΟΥΜΕ
ΣΕ ΜΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΑΝΕΛΙΞΗ
ΣΕ ΟΛΑ ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ ΠΟΥ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ
ΞΑΝΑΒΙΩΣΕΙ ΣΤΟΝ ΤΟΠΟ ΜΑΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ.
ΝΑ ΠΑΡΑΞΟΥΜΕ ΕΠΙΤΕΛΟΥΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ
ΠΟΥ ΕΔΩ ΚΑΙ 2.500 ΧΡΟΝΙΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΣΥΜΒΕΙ ΤΙΠΟΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΑΣ,
ΤΗΝ ΚΑΘΕΔΡΑ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ!
ΠΡΟΣΠΑΘΗΣΑΝ ΠΟΛΥ ΣΚΛΗΡΑ ΤΟΣΑ ΧΡΟΝΙΑ
ΝΑ ΣΒΗΣΟΥΝ ΑΥΤΟ ΤΟ ΦΩΣ!
ΤΟΝ ΙΔΙΟΝ ΕΛΛΗΝ ΑΝΘΡΩΠΟ, ΤΟΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΟ,
ΤΟ ΔΙΑΜΑΝΤΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ!
ΑΥΤΟ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΥΜΒΕΙ!
ΟΛΑ ΕΙΝΑΙ ΕΤΟΙΜΑ!!
ΤΟ ΜΟΝΟ ΠΟΥ ΜΕΝΕΙ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΤΟ ΚΑΤΑΝΟΗΣΟΥΜΕ
ΚΑΙ ΝΑ ΕΝΩΘΟΥΜΕ
ΣΤΗΝ ΝΟΜΙΚΗ ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΣΗ ΤΟΥ ΕΘΝΟΥΣ ΜΑΣ
ΤΗΝ "ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ"
ΓΙΑΤΙ ΜΟΝΟ ΩΣ ΕΘΝΟΣ,
ΩΣ ΚΥΡΙΑΡΧΟΙ ΑΥΤΟΧΘΟΝΕΣ ΕΛΛΗΝΕΣ ΠΟΛΙΤΕΣ
ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΤΑ ΑΛΛΑΞΟΥΜΕ ΟΛΑ
ΚΑΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΜΙΑ ΝΕΑ ΑΡΧΗ!
ΔΕΙΤΕ ΤΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΚΕΣ ΔΗΛΩΣΕΙΣ
ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΦΟΡΕΑ "ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ"
ΠΟΥ ΚΑΤΑΤΕΘΗΚΑΝ ΜΕ ΑΡ. ΠΡΩΤ. 6199/4-9-2015 ΣΤΟΝ ΑΡΕΙΟ ΠΑΓΟ.
Η ΑΘΕΤΗΣΗ ΤΗΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥΣ ΕΠΙΦΕΡΕΙ ΝΟΜΙΚΕΣ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ.
Ηλεκτρονική εφημερίδα "ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ"
Προγραμματικές δηλώσεις "ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ"
ΙΔΡΥΤΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ